Por. Jan Rogowski „Czarka”, „Kacz”
Urodził się w Warszawie 21 listopada 1913 r. Jego ojciec był właścicielem majątków na wschodzie Polski. W 1916 r. po śmierci ojca, zamieszkał z matką w Kamieńcu Podolskim, skąd w 1919 r. wyjechali do Rumunii. Powrócili do Polski jako repatrianci dopiero w 1920 r. Wówczas zamieszkali w Zakopanem. Tam Rogowski podjął naukę w gimnazjum, które zamienił na warszawskie gimnazjum im. Zamojskiego. W 1926 r. został przyjęty do Korpusu Kadetów w Rawiczu. W 1932 r. zdał maturę. Wówczas rozpoczął studia na Wydziale Inżynierii Wodnej Politechniki Warszawskiej. Przebywał także w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim i praktykował w 13 Pułku Artylerii Lekkiej w Równem. 1.0.1936 r. został mianowany podporucznikiem.
Kontynuował naukę pracując jednocześnie w Fabryce Samochodów w Ursusie. W 1936 r. podjął studia na Wydziale Leśnym SGGW w Warszawie. Ze względu na trudną sytuację materialną musiał przerwać dalszą edukację. Przeniósł się do Chinoczy, gdzie administrował majątkiem, którego był współwłaścicielem. Jednocześnie podczas edukacji, pracy, jak i służby wojskowej Jan Rogowski był czynnym działaczem Stronnictwa Narodowego oraz Obozu Wielkiej Polski.
W 1939 r. został dowódcą plutonu artylerii w 50 pp. Walczył tak do 11.09.1939 r. Następnie znalazł się w Oddziale Wydzielonym mjr. Leona Fudakowskiego. Granicę węgierską przekroczył 19.11. Już w styczniu znalazł się we Francji, gdzie otrzymał przydział do 3 Pułku Artylerii Lekkiej. 17.07.1940 r. po zakończeniu kampanii francuskiej dostał się do W. Brytanii. W okresie 21.07.-08.08. przebywał w 1 Dywizjonie Artylerii Lekkiej. Zgłosił się jednak do służby w Kraju. Otrzymał przydział na III Kurs Łączności dla oficerów 4 Brygady Kadrowej Strzelców (konspiracyjny kurs wywiadu). Po odbyciu szkolenia spadochronowego, został 28.11.1941 r. zaprzysiężony na rotę Armii Krajowej oraz awansowany na porucznika z ważnością od 3.03.1942 r.
Zrzucony do Kraju w nocy 3/4.03.1942 r. w ekipie „Collar” na placówkę w okolicach Wyszkowa. Po aklimatyzacji otrzymał przydział na II odcinek „Wachlarza”. Pełnił tam funkcję dowódcy zgrupowania patroli na linii od Wołynia po Kijów i Charków. Podczas jednej ze służbowych podróży razem ze swym dowódcą por. Piwnikiem zostali w lipcu 1942 r. aresztowani w Zwiahlu pod zarzutem przemytu. Przy pomocy współwięźniów udało im się zbiec i we wrześniu dotarli do Warszawy. Tam obaj otrzymali rozkaz Komendanta Głównego AK. „Czarka” został zastępcą dowódcy grupy. Razem z Cichociemnymi ppor. Wacławem Kopisto „Krą" oraz kpt. Michałem Fijałką „Kawą" musieli dokonać rozbicia więzienia w Pińsku, gdzie przebywali żołnierze „Wachlarza”: ppłk cc. Alfred Paczkowski „Wania", por. cc. Marian Czarnecki „Ryś" i strz. Piotr Downar „Azor". Akcja przeprowadzona 17.01.1943 r. okazała się pełnym sukcesem niosącym się echem po całej okupowanej Polsce.
Po rozwiązaniu „Wachlarza” Rogowski został przydzielony do Kedywu Okręgu Kieleckiego. Został szefem warszawskiej bazy zaopatrzeniowej Zgrupowań „Ponurego”. Zadaniem jego było zaopatrywanie Zgrupowań w materiały niezbędne do trwania w lesie (broń, sprzęt, odzież, finanse) oraz zasilanie oddziału „spalonymi” w stolicy żołnierzami.
W czerwcu 1943 r. „Czarka” wyjechał w Góry Świętokrzyskie. Pełnił funkcję oficera sztabu Zgrupowań oraz dowódcy 1 plutonu II Zgrupowania ppor. cc. „Robota”. Razem z oddziałem brał udział w akcjach dywersyjnych. Podczas zasadzki kolejowej pod Łączną (2/3.07.) został ranny w nogę. Musiał opuścić las. Dowództwo nad plutonem przejął po nim ppor. cc. Rafał Niedzielski „Mocny”. Rogowski powrócił wówczas do Warszawy. Nie był jednak już tak sprawny. Od tej pory poruszał się o lasce. Ponownie zajął się zaopatrzeniem. Dowodził bazą o kryptonimie „Start IV”.
Od września 1943 r. pracując w Warszawie podjął także działania konspiracyjne ze swym bratem Jerzym Rogowskim „Wirem”. Przygotował wówczas transport z zimowym zaopatrzeniem dla Zgrupowań. Podczas przewozu ze stolicy w okolice Opatowa, został 3.01.1944 r. zatrzymany na moście w Białobrzegach. Posiadał wówczas dokumenty na nazwisko „Piotr Jaczyński”, jednak Gestapo wiedziało, że jest to jeden z zasłużonych Polsce Cichociemnych. Była to kolejna zdrada Jerzego Wojnowskiego „Motora”. Rogowski został przewieziony do aresztu w Radomiu. Podczas przesłuchań nie wydał nikogo. Wręcz przeciwnie. Udało mu się dowiedzieć, że za sprawą jego aresztowania stoi „Motor”, co pozwoliło na szybkie zneutralizowanie zdrajcy.
Skazany został 16 lutego 1944 r. na karę śmierci. Rozstrzelano go jeszcze tego samego dnia w radomskim więzieniu, a następnie zakopano w nieznanym miejscu. Za swą działalność otrzymał order Virtuti Militari V klasy oraz Krzyż Walecznych.
Opracował dr Marek Jedynak, historyk i archiwista IPN Kielce